Azure SQL Nedir? Temel Bilgiler ve Avantajlar

Direnc Onen

Bulut bilişimin yaygınlaşmasıyla birlikte, işletmeler veritabanlarını yönetmek için geleneksel yöntemlerden uzaklaşıyor ve bulut tabanlı çözümleri tercih ediyor. Azure SQL, Microsoft'un sunduğu yönetilen bir veritabanı hizmetidir ve işletmelere yüksek ölçeklenebilirlik, güvenlik ve performans sunar. Peki, Azure SQL nedir ve neden tercih edilmelidir? Bu yazıda, Azure SQL’in temel özelliklerini ve avantajlarını inceleyeceğiz.

Azure SQL Nedir?

Azure SQL, Microsoft'un Azure Cloud üzerinde sunduğu tam yönetilen (managed) bir veritabanı hizmetidir. Bu hizmet, SQL Server’ın bulut sürümü olarak düşünülebilir, ancak yönetimsel yükü azaltmak için birçok otomatikleştirilmiş özellik içerir.

Azure SQL’in farklı sürümleri şunlardır:

1. Azure SQL Database – Tek bir veritabanı olarak yönetilen, ölçeklenebilir ve güvenli bir hizmet.

2. Azure SQL Managed Instance – Geleneksel SQL Server’a en yakın yönetilen sürüm, Tam SQL Server uyumluluğu sunar.

3. SQL Server on Azure Virtual Machines – SQL Server’ı sanal makinelerde çalıştırma seçeneği, daha fazla kontrol isteyenler için uygundur.

Azure SQL'in Avantajları

Azure SQL’in sağladığı birçok avantaj bulunmaktadır:

Tam Yönetimli Hizmet

Azure SQL, veritabanı yönetimiyle ilgili birçok görevi otomatik hale getirir:

• Yedekleme (Backup) – Otomatik yedekleme sayesinde veri kaybı riski azalır.

• Yüksek Erişilebilirlik (High Availability) – Servis kesintilerine karşı yüksek dayanıklılık sağlar.

• Otomatik Güncellemeler ve Yamalar – Güvenlik açıklarına karşı sistem her zaman günceldir.

Ölçeklenebilirlik (Scalability)

Azure SQL, ihtiyacınıza göre kolayca ölçeklenebilir:

• İş yüküne bağlı olarak CPU, RAM ve depolama kaynaklarını artırabilirsiniz.

• Otomatik ölçeklendirme sayesinde performans sorunlarını önleyebilirsiniz.

Güvenlik ve Uyum (Security & Compliance)

Azure SQL, Microsoft’un sunduğu en gelişmiş güvenlik özellikleriyle donatılmıştır:

• Şifreleme (Encryption) – Hem at-rest (depolama), hem de in-transit (iletişim) şifreleme desteği.

• Azure Defender ile Tehdit Algılama – Şüpheli aktiviteleri algılar ve uyarılar oluşturur.

• RBAC (Role-Based Access Control) ve MFA (Multi-Factor Authentication) gibi gelişmiş kimlik doğrulama mekanizmaları sunar.

Yüksek Performans

Azure SQL, Akıllı Sorgu İşleme (Intelligent Query Processing) gibi özelliklerle yüksek performans sunar:

• Otomatik Ayarlamalar (Automatic Tuning) – Sorgu performansını optimize eder.

• Hızlı Yanıt Süreleri – Gecikmeleri en aza indirir.

Maliyet Avantajı

Azure SQL, kullandıkça öde (Pay-as-you-go) modeli sayesinde işletmelere düşük maliyetli bir çözüm sunar:

• Geleneksel donanım ve lisans maliyetlerini ortadan kaldırır.

• Sunucusuz (Serverless) model sayesinde, sadece kullanım olduğunda ücretlendirme yapılır.

Azure SQL ile Başlangıç: İlk Adımlar

Azure SQL kullanmaya başlamak oldukça basittir. İşte temel adımlar:

1. Azure Portal’a giriş yapın – Azure Portal üzerinden bir hesap oluşturun.
2. Azure SQL Database oluşturun – “Azure SQL” hizmetini seçerek bir veritabanı oluşturun.
3. Bağlantıyı yapılandırın – SQL Server Management Studio (SSMS) veya Azure Data Studio ile bağlanın.

4. Verileri içe aktarın ve sorgu çalıştırın – SQL komutlarıyla verileri yönetin.

Azure SQL Katmanları (Tiers)

Azure SQL'de fiyatlandırma katmanları (Tiers), farklı performans ve kullanım senaryolarına göre optimize edilmiştir. Azure SQL’in Database-as-a-Service (DBaaS) modeli kapsamında, ihtiyacınıza göre Kullandıkça Öde (Pay-as-you-go) ve Rezerve Kapasite gibi farklı fiyatlandırma seçenekleri sunulur.

Azure SQL Database için iki ana fiyatlandırma modeli vardır:

1. DTU (Database Transaction Unit) tabanlı fiyatlandırma – Küçük ve orta ölçekli iş yükleri için uygundur.

2. vCore (Virtual Core) tabanlı fiyatlandırma – Büyük ölçekli ve özelleştirme gerektiren iş yükleri için önerilir.

DTU (Database Transaction Unit) Tabanlı Katmanlar

DTU modeli, CPU, bellek ve IO kombinasyonuna dayalı performans sağlar ve genellikle küçük ölçekli veritabanları için kullanılır. Daha az teknik detayla performans seçimi yapmak isteyen kullanıcılar için uygundur.

DTU Katmanları:

Katman	Kullanım Senaryosu	Özellikler
Basic	Küçük uygulamalar, test veritabanları	5 DTU, 2 GB depolama, düşük maliyetli
Standard (S1-S6)	Orta ölçekli iş yükleri, kurumsal uygulamalar	10-100 DTU, 250 GB’a kadar depolama, orta düzey performans
Premium (P1-P15)	Yüksek performans gerektiren uygulamalar	125-4000 DTU, 1 TB’a kadar depolama, yüksek IOPS

DTU modeli ne zaman seçilmeli?

• Küçük ve orta ölçekli uygulamalar için

• Teknik detaylarla uğraşmak istemeyenler için

• Öngörülebilir ve sabit iş yükleri olanlar için

vCore (Virtual Core) Tabanlı Katmanlar

vCore modeli, donanım kaynaklarını daha esnek kontrol etme imkanı sunar ve büyük ölçekli, özelleştirme gerektiren iş yükleri için uygundur.

vCore Katmanları:

Katman	Kullanım Senaryosu	Özellikler
General Purpose	Çoğu iş yükü, standart uygulamalar	Düşük maliyet, 2-80 vCore, 4-400 GB RAM, SSD depolama
Business Critical	Düşük gecikmeli işlemler, yüksek IOPS gerektiren uygulamalar	2-80 vCore, 8-400 GB RAM, Premium SSD, yüksek erişilebilirlik
Hyperscale	Büyük ölçekli veritabanları (10 TB+), analitik iş yükleri	100 TB’a kadar depolama, anlık yedekleme, hızlı ölçekleme

vCore modeli ne zaman seçilmeli?

• Büyük ölçekli uygulamalar ve karmaşık iş yükleri için

• Performans ihtiyacının zamanla artabileceği projeler için

• SQL Server lisans sahipleri için (Azure Hybrid Benefit ile maliyet avantajı)

Sunucusuz (Serverless) Seçenek

Eğer kullanım değişkenlik gösteriyorsa, Sunucusuz (Serverless) vCore seçeneği tercih edilebilir. Bu modelde, Azure SQL kullanıma bağlı olarak ölçeklenir ve kullanılmadığında duraklatılabilir, böylece daha düşük maliyetle çalıştırılabilir.

Sunucusuz ne zaman seçilmeli?

• İş yükü düzensiz ve değişkense

• Bütçeyi optimize etmek istiyorsanız

• Düşük yoğunlukta çalışan veritabanları için (Örneğin: test ortamları)

Azure SQL’in farklı fiyatlandırma modelleri, işletmelerin ihtiyaçlarına göre esneklik sağlar.

• Küçük ölçekli projeler için DTU modeli önerilir.

• Orta ve büyük ölçekli projeler için vCore modeli daha uygundur.

• Hyperscale, Business Critical gibi seçenekler büyük veritabanları ve yüksek performans gerektiren projeler için tercih edilmelidir.

• Sunucusuz model, kullanım dalgalanmalarına sahip uygulamalar için maliyet avantajı sunar.

Azure SQL için en uygun katmanı seçerken iş yükü gereksinimlerini, ölçeklenebilirliği ve bütçeyi göz önünde bulundurmalısınız. Eğer belirsizlik varsa, Sunucusuz veya General Purpose ile başlamak mantıklı olabilir.